İslam dininin buyurduqlarını yerinə yetirməmək üçün həm özümüzü, həm də ətrafımızı aldatmaq üçün ağlımız çatan hər cür hiyləgərliyə can atırıq. Amma Allahın açıq-aydın əmr və dəlilləri qarşısında kor, kar və dilsizik. Allahın bütün xəbərdarlıqlarına baxmayaraq, şeytanın yolu ilə gedirik. İnsan olaraq bizi Yaradana özümüzü bəyəndirmək əvəzinə, Allahdan başqa hər kəsə özümüzü bəyəndirmək dalıyca düşmüşük. 

13- BU QƏDƏR PİSLİYİN VƏ PİSİN OLDUĞU YERDƏ MƏN YENƏ YAXŞIYAM

İnsanlar adətən dini məsələlərdə həmişə özünü pis halda olanlarla müqayisə edir. Dünyəvi məsələlərdə isə həmişə üstün vəziyyətdə olanlarla. Bu da insanın ayrı bir səmimiyyətsizliyidir. Çünki lazım olan əsasən tam əksidir. Dünyəvi çatışmazlıqdan şikayət etmək əvəzinə, insan düşünmür ki, onun malik olduğunu tapa bilməyənlər var və buna gör də şikayət deyil, şükür etməlidir. 

İnsanların bir qismi etdiyi əməlləri o qədər qanuniləşdirir və özünü təmizə çıxarır ki, adam bir anlıq cənnətin o insan üçün yaradıldığını düşünür. “Özlərini təmizə çıxarıb tərifləyənləri görmədinmi?!” (Nisa, 49)

İnsan öz etdiyini daim şişirdir. Özünə görə dindarlıq əlaməti saydığı bəzi şeyləri etməyi kifayət bilir.

Amma təbii ki, Şeytan da boş dayanmır, şiddətlə bu cür addımları və fikirləri dəstəkləyir. İnsanın ağlına, "Qulaq as, bir ətrafına bax, millət pis gündədir, sən yaxşısan, həm də lap yaxşı" vəsvəsəsini salır. İnsan da bu cür fikirlər içində cənnətə gedəcəyini düşünür. Halbuki ayələr xəbərdarlıq edir: “Yoxsa Allah aranızdan cihad edənləri və səbirliləri məlum etməmiş Cənnətə daxil olacağınızı güman edirsiniz?!” (Ali-İmran, 142)

Halbuki Quran ayələri bütün bu düşüncələri həqiqət şilləsi kimi insanın üzünə vurur: “Və (yada sal) o zaman(ı) ki, Biz Cəhənnəmə deyərik: "Doldun?" Və (axirət aləminin tərkib hissələri şüura və danışma qabiliyyətinə malik olduğu üçün) o deyər: "Daha artıq varmı?" (Yəni, yenə yerim var və ya yerim yoxdur).” (Qaf, 30)