MKİ sənədləri göstərir ki, Səddam Hüseyn İrana kimyəvi hücum həyata keçirəndə Amerika İraqa kömək edirmiş.

Bu gün ABŞ Dəməşq yaxınlığında kimyəvi hücumlarla əlaqədar Suriyaya müdaxilə etmək istəyir. Halbuki, Vaşinqton vaxtilə İran-İraq müharibəsi zamanı, tarixdə ən dəhşətli kimyəvi hücumları həyata keçirən Səddam hökumətinə yardım edib. FaktXəbər-in verdiyi məlumata görə, bu barədə Foreign Policydə məqaləsində  jurnalist Şeyn Harris və Metyu M.Eyd bildirib. Qeyd edək ki, sonuncusu  Amerikanın Milli Təhlükəsizlik Agentliyi barədə «Kəşfiyyat müharibələri» kitabının müəllifidir.

Onlar yazırlar ki, 80-ci illərin sonlarında ABŞ hərbi və kəşfiyyat birlikləri İrana qarşı sinir-iflic qazının istifadəsindən (hansı ki, Suriyada istifadə olunandan qat-qat güclüdür), məlumatlı idilər, lakin bunu bitirmək üçün heç bir addım atmadılar: «1988-ci ildə ABŞ İranın İraq müdafiəsində boşluqdan istifadə edərək strateji üstünlük əldə edəcəyini peyklərin yardımı ilə gördü. Bu səbəbdən amerikalı kəşfiyyatçılar Səddamın qoşunlarının sinir-iflic qazı – zarindən istifadə edəcəyini billə-bilə İran qoşunlarının yerini xəbər verir», - deyə məqalədə bildirilir.

İraq hökuməti İran qoşunun yeri barədə peyk fotoşəkilləri, xəritə, anbarların yeri və RƏM sistemi haqqında geniş məlumat əldə edir. Qeyd edək ki, məhz kimyəvi hücumlar müharibədə vəziyyətin İraqın xeyrinə dəyişməsinə və İranı danışıqlar masasında əyləşməyə vadar etdi.

Məqalə müəllifləri Reyqanın kimyəvi hücumdan xəbəri olmasına baxmayaraq, susduğunu yazır. ABŞ rəsmiləpri uzun müddət İraqın kiməyvi hücumuna göz yumduqlarını inkar etdilər. Lakin 1988-ci il hücumları zamanı hərbi attaşe olan polkovnik Rik Frankona müsahibə zamanı belə demişdi: «İraqlılar  heç bir zaman bizlrə  sinir-iflic qazından istifadə barədə  deməyiblər. Bu vacib dleyildi. Çünki onsuz da bilirdik».

Müəlliflər bildirirlər: «MKİ-nin üzə çıxan sənədləri və istefada olan kəşfiyyatçıların danışdıqlarından  aydın olur ki,  ABŞ 1983-cü ildən başlayan kimyəvi hücumlar barədə məlumatlı idi.  Bu zamanlar  İran dünyaya qeyri-qanuni silahlar barədə xəbər versə də, əlində İraqa qarşı heç bir sübutu yox idi».

Müəlliflərin fikrincə, ABŞ Səddamın  belə silahlardan öz xalqına  və düşməninə qarşı istifadəsinə soyuqqanlı yanaşıb: «Reyqan Administrasiyası düşündü ki, müharibənin yönünü dəyişdiyi üçün, qeyri-qanuni hücumlara qarışmasaq yaxşıdır. MKİ sənədlərində iddia olunurdu ki, İran  bu silahların istifadəsi barədə sübut əldə edə bilməyəcək (halbuki agentliyin özündə var idi)».

MKİ-nin sənədlərindən aydın olur ki, sinir –iflic qazlarının iştirakı ilə olan hücumların  miqyası barədə  ABŞ-ın yüksəkçinli məmurları  daim məlumat alıb. Foreign Policy yazır: "Bu sənədlər tarixdə ən dəhşətli kiməyvi hücumların törədilməsində Amerikanın əli olduğu barədə  rəsmi etirafa bərabərdir. MKİ rəhbərliyi ABŞ-ın kiməyi hücumda əli olduğunu öyrənəcəyi təqdirdə, İranın Yaxın Şərqdəki amerikalılara cavab zərbəsi edirə biləcəyi barədə xəbərdar olunmuşdu. Lakin Reyqan nəyin bahasına olursa-olsun İraqın qələbəsini təmin etmək istəyirdi".

1983-cü ildə ilk öncə İraq xardal qazından istifadə etdi. Hələ o zaman Amerikanı İraqı səhra kəşfiyyatı ilə tam təmin etmirdi. Lakin 1987-ci ildə amerikalı analitiklər iranlıların Bəsrə yaxınlığında İraq müdafiəsini yardığını gördü və Bəsrənin ələ keçəcəyi təqdirdə İranın tam qələbə qazanacağını anladı. Frankonun sözlərinə görə, Reyqan  bu hesabatda belə bir qeyd də yazıb: «İranın qələbəsi qəbulolunmazdır».

Beləliklə, kəşfiyyatçılara İranın hərbi hissələri və dislokasiyaları barədə İraqı tam məlumatlandırmağa izn verildi.

1988-ci ilin mart ayında İraq hökuməti kürdlərin yaşadığı Hələbcədə (5 min insan həlak olmuş, 20 min insan da zəhərlənmişdi), aprel ayında  isə Bəsrədən cənub –şərqdə İran qoşununa qarşı sinir-iflic qazından istifadə edir ki, bu da onların qələbəsi ilə nəticələnir.

Frankonanın sözlərinə görə, 1988-ci ildə iraqlılar 4 dəfə geniş şəkildə zarin qazından istifadə edib.

Qeyd edək ki, 25 ildə heç bir kimyəvi hücum dağıdıcılıq miqyasına görə Səddam hökumətinin istifadə etdiyini ötməyib.